VOI©Email jaaroverzicht 2020

Een brede vertegenwoordiging van beroeps- en belangenverenigingen uit de Nederlandse audiovisuele sector presenteert een Intentieverklaring audiovisuele sector met een sectorspecifieke aanvulling op de Fair Practice Code, die gedragsregels en richtlijnen ten aanzien van professioneel handelen biedt.

Nadat op 28 januari Indonesië als dertigste land toetrad, treedt het Verdrag van Beijing inzake audiovisuele uitvoeringen, dat in 2012 tot stand kwam, op 28 april in werking. De bescherming die in het verdrag wordt geregeld is in de Europese Unie in feite al gerealiseerd, maar kan voor Nederlandse uitvoerende kunstenaars van belang zijn als hun audiovisuele uitvoeringen worden geëxploiteerd in andere bij het verdrag aangesloten landen dan de EU-lidstaten.

Tijdens de jubileumbijeenkomst “Veertig Jaar Auteursrechtbelangen” in de Koninklijke Schouwburg Den Haag kijkt de Federatie Auteursrechtbelangen terug op de belangrijkste wapenfeiten van de afgelopen 35 jaar en wordt vooruitgeblikt op de komende vijf jaar. Willem Wanrooij ontvangt uit handen van minister voor Rechtsbescherming Sander Dekker de Bronzen Krokus voor zijn grote verdienste voor rechthebbenden bij het auteursrecht en de naburige rechten.

Tom Kabinet maakt bekend te stoppen met het verkopen van tweedehands e-books. In december 2019 oordeelde het Europese Hof dat de verkoop van tweedehands e-books een schending van het auteursrecht is.

Door verruiming van de overeenkomst tussen Pictoright, Lira en de Koninklijke Bibliotheek zijn ruim 24.000 tijdschriften en ruim 5.000 boeken extra toegankelijk gemaakt via Delpher. Deze boeken en tijdschriften waren tot nu toe alleen toegankelijk vanuit de leeszaal van de KB. Gebruikers kunnen de gedigitaliseerde publicaties nu ook online bekijken.

Nederland telt een nieuwe beroepsvereniging: de Nederlandse Audiovisuele Producenten Alliantie (NAPA). Filmproducenten Nederland (FPN), Documentaire Producenten Nederland (DPN), Animatie Producenten Nederland (ApN) en Interactieve Producenten Nederland (IPN) treden voortaan onder één naam en met één stem naar buiten.

Op 17 maart heeft Kunsten ’92 aan minister van Engelshoven van OCW, met afschrift aan de Tweede Kamer en de Raad voor Cultuur, een brief gestuurd, met daarin een eerste analyse en voorstel voor een aanpak voor een steunpakket voor de culturele en creatieve sector. De brief is in samenspraak met en namens een groot aantal organisaties opgesteld. De Federatie Auteursrechtbelangen is mede-ondertekenaar.

Minister Van Engelshoven maakt bekend dat zij 300 miljoen euro beschikbaar stelt om makers en ondernemers in de culturele en creatieve sector door de financieel zware eerste maanden als gevolg van de coronacrisis heen te helpen hen in staat te stellen om te investeren voor het volgende seizoen.

Het Hof Amsterdam wijst arrest in de The Pirate Bay blokkeringszaak die BREIN in 2010 heeft aangespannen tegen internet access providers Ziggo en XS4ALL. Het Hof bevestigt het oorspronkelijke vonnis uit 2012 en veroordeelt de ISP’s tot betaling van de volledige proceskosten.

De gezamenlijke verenigingen voor muziekuitgevers (NMUV en VMN) en muziekauteurs (VCTN, BAM!, Popauteurs.nl, BCMM, Nieuw GeNeCo en Kunstenbond/Ntb) sluiten een brancheovereenkomst. De overeenkomst gaat gepaard met een Code of Conduct, waarin de gezamenlijke partijen ook verdere afspraken maken over de inhoud van muziekuitgavecontracten.

Op 16 juni 2014 lanceerde minister Bussemaker op Noorderslag de website thecontentmap.nl, de gids naar legaal en veilig aanbod. Deze door de Federatie Auteursrechtbelangen geïnitieerde website naar Engels voorbeeld heeft zijn werk gedaan en is na zes jaar vervangen door een nieuw voorlichtingsportal: Kies voor legale content.

VOI©E heeft namens de betrokken VOI©E-leden Buma, Sena en Videma met de Commissie Auteursrecht van VNO-NCW en MKB Nederland in goed overleg afspraken kunnen maken over een compensatieregeling voor de zwaar getroffen branches. Bedrijven, instellingen en winkels die als gevolg van de coronamaatregelen verplicht of op eigen initiatief gesloten zijn, worden volledig c.q. gedeeltelijk vrijgesteld van betaling over deze sluitingsperiode.

De Hoge Raad bepaalt in het 'Lolly'-arrest dat art. 15 lid 1 Wnr aldus moet worden uitgelegd dat niet alleen de bevoegdheid tot inning en verdeling van de billijke vergoeding, maar ook de bevoegdheid tot vaststelling daarvan exclusief aan Sena toekomt. ‘Lolly’ is een deuntje dat was gecomponeerd als achtergrondmuziek voor Tel Sell-reclames.

Arda Gerkens start als onafhankelijk voorzitter van NVPI en volgt daarmee aftredend voorzitter Geert Noorman op.

Tijdens de presentatie van de jaarcijfers over 2019 is Marleen Kloppers RA benoemd tot nieuwe CFO van Buma/Stemra. Ze volgt Siebe van Elsoo op, die sinds november 2017 de functie van CFO a.i. vervulde.

Minister Van Engelshoven van OCW verleent 5 miljoen euro subsidie aan het Steunfonds Rechtensector van de Federatie Auteursrechtbelangen. De uitvoerende organisaties van rechthebbenden dragen zelf ook 5 miljoen bij, waardoor er 10 miljoen euro beschikbaar is om het creatieve proces van de totstandbrenging van (nieuwe) werken (boeken, journalistieke werken, beeld, muziek en films) in voor de sector moeilijke tijden te stimuleren. Het verdelen van de gelden zal lopen via de aan het steunfonds deelnemende collectieve beheersorganisaties.

RAAP en PPI zijn in Ierland gevestigde naburige rechtenorganisaties. RAAP vertegenwoordigt uitvoerende kunstenaars en PPI producenten. Het Hof oordeelt dat er geen beperkingen mogen worden toegepast ten aanzien van welke rechthebbenden in aanmerking komen voor een naburige rechtenvergoeding; rechthebbenden van buiten de EER mogen niet worden uitgesloten van het recht op een billijke vergoeding.

In opdracht van de Federatie Auteursrechtbelangen maakt game producent Flavour een aantal minigames en ‘quests’ over auteursrecht binnen de bestaande game HackShield over cyber security. OCW heeft hiervoor een projectsubsidie verleend in het kader van de Arbeidsmarktagenda Culturele en Creatieve sector. Op 8 september is de eerste 'CopyKoppie Quest' gelanceerd die mede dankzij de promotie van influencers Kalvijn en Senna al direct tot een toename van het aantal spelers leidde.

Videma en NVZ (Ziekenhuizen) ondertekenen een brancheovereenkomst, waarmee een einde is gekomen aan een jarenlange juridische procedure over de hoogte van de door NVZ-leden aan Videma verschuldigde licentievergoedingen in de periode 2013 tot en met 2019.

De Hoge Raad oordeelt dat overdracht bij voorbaat aan een derde (bijvoorbeeld in het aansluitcontract Lira) voorafgaand aan het moment waarop de maker met de filmproducent overeenkomt een bijdrage aan de film te leveren, geen rechtsgevolg heeft indien de maker niet schriftelijk met de producent een afwijking van art. 45d (oud) Aw is overeengekomen; en dat hij niet terugkomt op zijn eerdere oordeel over heruitzending in NLKabel/Norma.

Vanaf maandag 5 oktober neemt Wieger Ketellapper de dagelijkse leiding over van Michiel van Blokland als interim directeur-bestuurder van NORMA.

Dit wetsvoorstel strekt tot implementatie van een Europese richtlijn (EU) 2019/789 die primair tot doel heeft te zorgen voor een bredere verspreiding van televisie- en radioprogramma’s uit andere lidstaten ten behoeve van gebruikers in de Unie, door het verlenen van licenties te vergemakkelijken, dan wel te verduidelijken. De uiterste datum waarop de richtlijn in Nederlands recht moet zijn omgezet is 7 juni 2021.

De Rechtbank Midden-Nederland oordeelt dat de ISP’s Ziggo en KPN/XS4ALL ook de domeinnamen van mirrors en proxies voor The Pirate Bay moeten blokkeren. Dit geldt al sinds begin 2018 voor de andere ISP’s, maar deze providers waren daarmee gestopt omdat het om formele redenen niet was inbegrepen in het eindarrest van het Hof te Amsterdam waarin de blokkade van IP-adressen en domeinnamen van The Pirate Bay werd toegewezen.

In de Staatscourant is het besluit van de SONT over de nieuwe tarieven en voorwerpen thuiskopievergoeding gepubliceerd voor de periode van 1 januari 2021 tot en met 31 december 2023.

Onderzoekers van de Universiteit van Amsterdam en de Universiteit Leiden hebben in opdracht van het WODC een praktijkevaluatie van de Wet Auteurscontractenrecht uitgevoerd. Zij concluderen dat daar in de praktijk nog weinig gebruik van wordt gemaakt, waarbij angst bij de makers voor verlies van opdrachten een rol speelt. Ook blijkt de door de Wet in het leven geroepen geschillenprocedure nauwelijks te functioneren.

Per 1 november 2020 is de Mediawet gewijzigd vanwege de implementatie van de herziene Europese Richtlijn audiovisuele mediadiensten. De herziening was nodig omdat de traditionele scheidslijn tussen lineaire mediadiensten (zoals publieke omroepen en commerciële zenders) en mediadiensten op aanvraag (on-demand, zoals Netflix) steeds meer is vervaagd.

Van 6 tot en met 13 november is de Week van de Mediawijsheid met als thema “Wat is jouw digitale balans". Op 5 november was de aftrap met de start van de game Mediamasters. De Federatie Auteursrechtbelangen haakt met het gratis onderwijsprogramma al jaren aan bij deze week. Dit jaar zijn er ook twee minigames over auteursrecht: de Copy Koppie-quests.

Minister van Engelshoven komt met een tweede steunpakket van € 482 miljoen voor de culturele en creatieve sector, bedoeld om makers en artiesten aan het werk te houden, als vervolg op het eerste steunpakket van € 300 miljoen voor cultuur voor 2020.

De Tweede Kamer heeft de Wijziging van de Wet Toezicht collectieve beheersorganisaties met algemene stemmen aangenomen. Daarbij is het amendement Van Dam (CDA) over het preventief toezicht en de begrippen 'algemene voorwaarden' en 'modelovereenkomsten verworpen. Ook heeft de Kamer de Implementatiewet auteursrechtrichtlijn in de digitale eengemaakte markt aangenomen. De motie Van den Berge (GL) c.s. over verplicht collectief beheer voor video on demand wordt daarbij aangehouden, maar bij stemmingen op 1 december alsnog aangenomen.

Minister Dekker stuurt het evaluatieonderzoek van de Wet auteurscontractenrecht naar de Tweede Kamer. Hij geeft daarbij zijn eerste reactie op het onderzoek, waarin hij de aanbevelingen voor een groot deel overneemt.

In dit arrest oordeelt het Hof dat de billijke vergoedingsaanspraak van art. 8 lid 2 van de VLN-richtlijn, een EU-richtlijn over naburige rechten, niet van toepassing is wanneer een gebruiker “een audiovisuele opname die de vastlegging van een audiovisueel werk bevat waarin een fonogram of een reproductie daarvan is opgenomen, meedeelt aan het publiek”.

Eind vorig jaar lanceerde Platform Makers twee korte animatiefilms en het boekje "De waarde van het Auteursrecht", bereikbaar via de voorlichtingssite www.auteursrechtuitleg.nl. Platform Makers lanceert nu Engelstalige versies van de voorlichtingsfilms en van de voorlichtingswebsite: www.copyrightexplained.

De Fair Practice Code Goed Opdrachtgeverschap Publieke Omroep zorgt voor bindende afspraken over de tarieven, die de omroepen voortaan tenminste moeten betalen aan zzp-programmamakers. Dit uitgangspunt gaat gelden in de relatie tussen omroepen en opdrachtnemers, maar geldt ook als omroepen werken met externe producenten van omroepproducties.

De Eerste Kamer aanvaardt het wetsvoorstel 'Wijziging van de Mediawet 2008 met het oog op de versterking van het toekomstperspectief van de publieke omroep' zonder stemming na een debat met minister Slob van BVOM.

BREIN start een voorlichtingsproject voor frequent of langdurig inbreukmakende uploaders van auteursrechtelijk beschermde werken. BREIN gaat met behulp van speciaal daarvoor ontwikkelde software op zoek naar Nederlandse IP-adressen via welke meermaals inbreukmakende uploads plaatsvinden van op de Nederlandse markt gericht populair werk.

De Eerste Kamer doet de wetsvoorstellen Toezicht en Implementatie auteursrechtrichtlijn als hamerstuk af. Alles ligt op koers om de inwerkingtreding van de Wet Toezicht en de Reprobel-fix per 1 januari 2021 te effectueren. Andere bepalingen uit de auteursrechtrichtlijn treden waarschijnlijk in werking op de datum dat de richtlijn geïmplementeerd moet zijn, 7 juni 2021.