Het wetsvoorstel tot versterking van het auteurscontractenrecht wordt naar verwachting in 2025 in de Auteurswet en Wet naburige rechten ingevoerd. Dit wetsvoorstel bevat de volgende wijzigingen van de Wet auteurscontractenrecht die in 2015 in werking is getreden:
• Wettelijk wordt verankerd dat een vereniging van makers en een exploitant of een vereniging van exploitanten bij collectieve overeenkomst nader invulling mogen geven aan alle rechten en verplichtingen uit het auteurscontractenrecht. Een collectief onderhandelde vergoeding wordt vermoed billijk te zijn. In aanvulling hierop geldt dat de vergoeding voor de overdracht van het beschikbaarstellingsrecht door de maker aan de filmproducent alleen wordt vermoed billijk te zijn, indien deze passend is en in verhouding staat tot het gebruik dat van het beschikbaarstellingsrecht wordt gemaakt. Met deze bewijsvermoedens worden collectieve afspraken over de billijke vergoeding gestimuleerd. * (De regeling inzake de vaststelling van de billijke vergoeding door de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, waarvan tot op heden geen gebruik is gemaakt, wordt geschrapt.)
• Een schriftelijkheidsvereiste wordt geïntroduceerd voor de overeenkomst waarbij het auteursrecht exclusief wordt gelicentieerd of overgedragen. Voor de exclusieve licentieverlening vervalt het aktevereiste.
• De ontbindingsbevoegdheid van de non usus regeling wordt vervangen door een opzeggingsbevoegdheid.
• Bij algemene maatregel van bestuur kunnen exploitanten die met publieke middelen worden gefinancierd, worden verplicht om zich aan te sluiten bij de geschillencommissie auteurscontractenrecht.**
• In het wetsvoorstel is een doorlopende evaluatiebepaling opgenomen waaruit volgt dat één jaar na inwerkingtreding van de wet en vervolgens driejaarlijks wordt bezien hoe de afspraken in de praktijk werken. Het wetsvoorstel bevat als stok achter de deur een grondslag om de exploitatie via video on demand via een algemene maatregel van bestuur alsnog aan verplicht collectief beheer te kunnen onderwerpen als die afspraken niet blijken te werken.
* Partijen betrokken bij de discussie over een billijke vergoeding voor makers bij de exploitatie van hun bijdrage aan een filmwerk via video on demand hebben inmiddels op hoofdlijnen afspraken gemaakt over een proportionele billijke vergoeding te maken. De Federatie Auteursrechtbelangen heeft op zich genomen met betrokken partijen van makers, uitvoerende kunstenaars, uitgevers en producenten te onderzoeken aan zogenoemde “Auteursrechttafels” of ook op andere terreinen collectieve afspraken kunnen worden gemaakt ter verduidelijking of nadere invulling van het auteurscontractenrecht.
** Inmiddels hebben een groot aantal brancheorganisaties en de publieke en commerciële omroepen hun achterban collectief aan gesloten bij de door OCW en VOI©E-leden gefinancierde geschillencommissie auteurscontractenrecht. Zie
hier de status van de collectieve aansluitingen.